Kars

Geçen haftasonu Anadolu Kültürün Kars ta sürdürdüğü kent kültürü politikaları geliştirilmesi ile ilgili proje çerçevesinde; Kars a davet edildim. "Kent kültürü çerçevesinde katılımcı politikalar geliştirme" üzerine yaptığımız atölyelerde birçok sivil insiyatif, bağımsız kişiler ve belediye yetkilileri ile beraber kültürel proje fikirleri geliştirmeye çalıştık.
1980 öncesi, yani 1950-1977 arası kültürel seviyesi yüksek ve kendi başına yeterli olan bir kent olan Kars; 80 askeri darbe ile ciddi anlamda kültürel, sosyal ve ekonomik potansiyelleri kesintiye uğratılmış.İç göç ile birlikte kentin nüfusu azalmış; ve farklı geçici grupların bulunduğu bir kent olmuş. Kaz ve Peynir'in önemli olduğu (ve ne yazık ki etkin olarak kullanılmıyor bu üretimler)Kars'ta yiyecek kültürünü geliştirme üzerinden izlenebilecek bir strateji toplumsal paylaşım ve kentsel kültürel gelişimi nasıl sağlayabilir? Her zaman sanatsal aktiviteler veya sanat festivalleri/biennaler üzerinden kentsel kültürel gelişim projeleri üretiriz; birçok kentsel dönüşüm projeleri bile bu söylemleri ve etkinlikleri kullanılar. Ben kişisel olarak bunu biraz negatif taraftan algılasam da belki, mutlaka olumlu yanları da vardır. Sanat pratikleri, sanat müzeleri, kent müzelerini bir yana koyarsak acaba yiyecek kültürü ve yiyecek üzerinden nasıl sosyal etkinlikler ve projeler geliştirebiliriz - ki bir kentin gelişiminde rol oynasın. Ben şimdi lafı uzatmayıp kısa bir Kars yemegi tarifi veriyorum. Gelecek günlerde kardesim Tangör; Kars'ta tanıştığım peynir üreticisi Tazebey Çakaş ile Kars kaşarı ve üretimi, bölgeye ait sorunlarla ilgili bir söyleşi gerçekleştirecek.

Ben hemen Tazebey'den aldığım "Piti" adlı yemeğin tarifini veriyorum:
"Piti" fars dilinde nohut demek. Yemeğin türkçesi Bozbağ. Fakat herkesin kullandığı sözcük Piti. Piti için nohut, koyun eti (kaburga ya da incik), kuyruk yağı, safran gerekli (ek olarak mantar da olabilir). Nohut ve eti ayrı ayrı haşlıyorsunuz, sonra hepisini tuz, doğranmış biber,domates, safran ile birlikte bir güveç kapına koyup kısık ateşte bir saat pişiriyorsunuz. Servis: İnce tandır lavaşını alıp elinizle tabağınıza ufak paraçalara ayırıyorusunuz; ve yemeği üzerine önce suyu olmak üzere boşaltıyorsunuz.
(bu arada hemen birşey geldi aklıma: tangör italya da domuz yağının parça şeklinde bizdeki kuyruk yağının kullanımına benzer yemeklere pişerken konulduğunu söylemişti..hangi yemekti unuttum..belki tangör yazar birşey bu konuda.)
"Piti" yi Kars a gittiğinizde Kristal(lokanta)'de yiyebilirsiniz.
pelin.